LUKAS 20
20
Kakina hal᷊i u haki I Yesus
(Mat. 21:23-27; Mrk. 11:27-33)
1Pia su silou, I Yesus kapanintironge dang kapuhabari u Habari Mapia bou Mawu Ruata su apang taumata su l᷊al᷊ung u Wal᷊e ngu Mawu. Manga tumbonang u imam, manga meteri agama dingang u manga pangaha u tau Yahudi nusumongo 2dang nangul᷊i si Yesus, “Kenang habari si kami apa alasange i Kau nukoa kaul᷊ie i'i? I sai nangonggo haki e'e si Kau?”
3I Yesus nusumimbahi, “Ia mo makina. Kenang habari si Sia, 4I Yohanes nanahani dingang u haki i sai? Mawu Ruata arako taumata?”
5Kuteu i sire nanita nughaghighili, “Boko i kite mangul᷊i, ‘Dingang haki u Mawu Ruata,’ I Sie sarung mangul᷊i, ‘Boko kere'e, nakurawe i kumu ta mangimang si Sie?’ 6Arawe boko i kite mangul᷊i, ‘Dingang haki u taumata,’ apang taumata manguntung u watu si kite, watu'u i sire mangimang i Yohanes singkatau nabi.” 7Inau i sire nusumimbahi, “I kami wugha”
8Kuteu I Yesus nangul᷊i si sire, “Boko kere'e Ia l᷊ai ta muhabari si kumu dingang u haki i sai Ia nukoa kaul᷊i i'i.”
Papinintu manga mul᷊ahal᷊i awuhi anggori
(Mat. 21:33-46; Mrk. 12:1-12)
9 #
Yes. 5:1
I Yesus nuwuke suapang taumata e'e, papanintu i'i, “Pia singkatau nusuang u anggori su awuhi simpalang. I sie nangonggo awuhi e'e pakisewa su pirangkatau mul᷊ahal᷊i, bou e'e i sie nuwua sarang soa ko wal᷊inge dang natana mal᷊iwue su se'e. 10Suapang seng temponge manipo wua ngu anggori, tataghuang u awuhi e'e nundoi paparentange pakoa sarang koa u manga mul᷊ahal᷊i e'e panarima bahageange. Kateho manga mul᷊ahal᷊i e'e nundariha paparentang e'e dang nundoi si sie pakapul᷊e dingang u l᷊ima mapul᷊o. 11Kuteu tataghuang anseri e'e sau nundoi singkatau paparentang ko wal᷊inge; kateho paparentang e'e sau l᷊ai nirarihang dingang nihinakaneng u manga mul᷊ahal᷊i e'e, mbuhue nipakapul᷊e dingang u l᷊ima mapul᷊o. 12Nasue e'e tataghuang u anseri e'e nundoi paparentang katilunge. Kateho paparentang e'e sau l᷊ai nirarihang u manga mul᷊ahal᷊i e'e dang nirume sarang l᷊ikuru anseri e'e. 13Panginsuenge tataghuang u anseri e'e nangul᷊i, ‘Apa l᷊ai ko mambeng daku koateng? Ia sarung mundoi anaku sisane ko daku ikukindaghi. Nal᷊ahe i sie sarung adateng i sire!’ 14Kateho suapang ana u tataghuang anseri e'e nikawua ngu manga mul᷊ahal᷊i e'e, i sire nangul᷊i simbau su ko wal᷊inge, ‘Seng i sie i'i mul᷊ahinggo pusaka. Maite i sie pateng i kite, tadeau i kite makarea pusakae.’ 15Kuteu i sie nirandasi sire sarang l᷊ikuru awuhi e'e mbuhue nipate ngi sire.”
Bou e'e I Yesus nukina, “Ho, boko tataghuang u awuhi e'e sau musul᷊e, apa sarung koatenge su manga mul᷊ahal᷊i e'e? 16Nal᷊ahe i sie sarung ruminta dang mamate apang mul᷊ahal᷊i e'e, mbuhue manarakang u awuhi e'e su mul᷊ahal᷊i ko wal᷊inge.”
Nakaringihi e'e, manga taumata nangul᷊i si Yesus, “Mambeng ta!”
17 #
Mzm. 118:22
I Yesus nutuhung si sire bou e'e nangul᷊i, “Boko, kere'e, apa mangal᷊enge ayeti u Buki Susi i'i?
‘Watu ko ta napake su manga base u wal᷊e, seng nakoa watu ko kahimotongange.’
18Kaul᷊i u taumata ko manawo su watu e'e sarung maghaghoro; dang i sai ko kaumpisang u watu e'e sarung mal᷊al᷊ul᷊e makoa awu.”
Hal᷊i u wawaehi balasteng
(Mat. 22:15-22; Mrk. 12:13-17)
19Manga meteri agama l᷊au manga tumbonang u imam matitong himoneu papinintu e'e nitarang I Yesus si sire. Ual᷊ingu e'e i sire mo maname si Sie su tempo e'e l᷊ai, katewe i sire mataku su taumata maul᷊i. 20Inau i sire mundea temponge ko mapia. I sire nanoroki taumata tadeau putingkakoa kere taumata ko mapia naunge, dang nangoro apang taumata e'e pundea sal᷊a ngi Yesus dingang u haghi ngu kakina, tadeau i sire botonge manarakang I Sie su haki l᷊au kawasa ngu gubernur. 21Kuteu apang taumata ko nisoroki e'e nangul᷊i si Yesus, “Tuang Guru, i kami matitong himoneu kaul᷊ie apang ko nihabari dang nitintiro ngi Tuang e'e ko tingari. I kami matitong l᷊ai I Tuang ta mul᷊umbei manintiro hal᷊i u kao u Mawu Ruata su taumata, watu'u I Tuang ta mamile taumata. 22Watu'u e'e kenangko i Tuang puhabari si kami, tumuhu atorang u agama ngi kite, botonge mamaehi balasteng su Kaisari arako ta?”
23Kateho I Yesus seng matitong akal᷊i sire. Ual᷊ingu e'e i Sie nangul᷊i, 24“Kenangko tode si Sia doi sal᷊aka simbau. Gambari l᷊au areng i sai i'i?”
“I Kaisari!” sasimbahi sire.
25“Boko kere'e,” angkung I Yesus, “Onggoe si Kaisari, apang koa i Kaisari dang su Mawu Ruata, apang ko koa u Mawu Ruata.”
26Nal᷊ahe su tingo ngu taumata maul᷊i e'e i sire ta nakarea sarang simbau pusansal᷊a ngi Yesus. I sire kitang narumasi dang naherang u sasimbahi-E e'e.
Hal᷊i u puwawangung bou papate
(Mat. 22:23-33; Mrk. 12:18-27)
27 #
Wuk. 23:8
Pira ngkatau bou komol᷊ang u Saduki nusumongo sarang koa I Yesus. (I sire e'e komol᷊ang ko pia titonge uare taumata ko nate seng ta sau muwangung). I sire nukina si Yesus, 28#Sau. 25:5“Tuang Guru, i Musa namohe atorang i'i si kite: Boko singkatau ko ese mate dang i sie takoae ana, kuteu tuaringe mambeng mukawing dingang u wal᷊unge tadeau makaonggo u hintou su taumata ko nate e'e. 29L᷊inau pia i sire pitu tamahuari. Ko iyakang nukawing, bou e'e nate takoae ana. 30Bou e'e ko karuange nukawing dingang u wal᷊unge, kateho i sie l᷊ai nate mang takoae ana 31Hal᷊i ko musul᷊ung nariadi l᷊ai su tuaringe katilunge turusi sarang ko kapitunge. 32Panginsuenge tau kowawine e'e l᷊ai nate. 33Su l᷊ou ngu taumata ko nate sau ipuwangung, kuteu nakoa kawing i sai tau kowawine e'e? Watu'u i sire pitu kaul᷊ie seng mbuae nukawing i sie.”
34I Yesus nusumimbahi, “Apang taumata ko mborong wiahi su tempo i'i mukawing, 35arawe apang taumata ko hino ngu ipuwangung bou papate, dang muwiahi su tempo ko sarung sumongo, i sire seng ta mukawing. 36Kakakoa i sire musul᷊ung u malaikati, dang ta mate. I sire e'e ko manga ana u Mawu Ruata, watu'u i sire seng sau nipuwangung bou papate. 37#Sasu. 3:6I Musa sisane nupakal᷊ahe u taumata ko nate sarung sau ipuwangung. Su l᷊al᷊ung ko niwohe'e su hal᷊i u nggal᷊umue ko kahenange e'e i sie nusigho Mawu kere Mawu Ruata ngi Abraham, Mawu Ruata ngi Ishak, dang Mawu Ruata ngi Yakub. 38Inau, Mawu Ruata e'e wal᷊inge Mawu Ruata ngu tau ko nate! I Sie Mawu Ruata ngu apang taumata ko nuwiahi! Watu'u guna ngu Mawu Ruata, apang taumata wiahi.”
39Pira ngkatau meteri agama nangul᷊i, “Sasimbahi Tuang Guru mapia kahingang.” 40Ual᷊ing u e'e i sire seng ta wahani l᷊ai makina manga apa si Yesus.
Hal᷊i u Ratu Mananal᷊amati
(Mat. 22:41-46; Mrk. 12:35-37)
41I Yesus nukina si sire, “Kirapawe botonge i kaul᷊i Ratu Mananal᷊amati ko hintou ngi Daud? 42#Mzm. 110:1Sumbal᷊i i Daud sisane nangul᷊i su l᷊al᷊ung u buki Mazmur
‘Mawu nangul᷊i su Mawuku:
Kangiangte su kuaneng-Ku,#20:42: Kangiangte … kuaneng-Ku: Tumuhu adati tau Yahudi, ko nionggol᷊ang u adati dang kawasa mukumangiang su simbuka kuaneng.
43sarang Ia mukoa apang roka i kumu
musumulung si Kau.’
44Inau boko i Daud musigho Ratu Mananal᷊amati e'e ‘Mawu’, mariadi kirapawe i Sie hintou ngi Daud?”
L᷊aingati tadeau pakatiho su manga meteri agama
(Mat. 23:1-36; Mrk. 12:38-40)
45Tintal᷊a manga taumata kapundaringihi si Yesus kapuwisarange, i Sie nangul᷊i su manga tumatuhu-E, 46#Luk. 11:43“Pakatiho su manga meteri agama. I sire mo l᷊umal᷊eng dingang u juba manandu, dang makihaghi adateng su manga pasari. I sire mo apang tampa ko il᷊uadateng su l᷊al᷊ung u wal᷊e pukakal᷊iomanengang l᷊au su manga sal᷊iwang. 47I sire mangakal᷊i manga kowawine ko wal᷊u dang muhampasi wal᷊enge. Dang tadeau muhumping l᷊amuhu i sire e'e, i sire mukal᷊iomaneng manandu-nandu! Hukumang si sire sarung mabuha!”
