Saramaccan - 1998 Edition (NT) Drama

Wë nöö di dee Galasëni sëmbë taki sö, hën Masa Jesosi ku dee bakama fëën toona subi a boto. Hën de koti wata toona go a di oto së banda ka de bi kumutu, hën de go a di köndë ka Masa Jesosi ta libi.
Nöö fa de ko dou, hën de tja wan lan sëmbë ko nëën faa kulëën. A dë kandikandi a wan kama liba. Nöö di Masa Jesosi si fa dee sëmbë dee tja di womi ko nëën dë ta biibi ën tjika, hën a taki da di womi taa: “Womi, na fëëë e. Masa Gaangadu da i paadon u dee hogi dee i bi du. An o hoi i a bëë möön.”
Ma nöö so u dee Sabima u Wëti sai naandë, hën de kuutu ku de na de taki taa: “Womi, un luku fa a ta mbei kuma hën da Gadu.”
Ma nöö Masa Jesosi saandi de ta pakisei kaa, hën a piki de taa: “Dee sëmbë o, unfa un ta mëni hogi u mi a unu hati sö?
“Be mi hakisi unu wan soni. Fii taki da sö wan sëmbë taa Gadu puu ën a bëë, naa fii taki dëën taa be a hopo waka go, undi u dee tu soni sa möön fukë u taki ku buka? ˻Na di fosuwan nö? Biga sëmbë an sa go a Gadu faa go hakisi ee di soni i taki dë ee tuu, ee ganjan.˼
“Ma nöö un luku, mi o toona fan ku di womi aki möön. Nöö joo si fa Mi di ko dë Libisëmbë Mii aki abi makiti tjika tuu u puu di sëmbë aki a Gadu bëë.”
Hën a bia fan ku ën taa: “Womi.”
A piki.
A taa: “Mi taki e, hopo taanpu, nöö i tei di kama fii, nöö i go a wosu.”
Nöö fa a fan dë, hën wantewante sö hën di womi di bi dë lanlan dë hopo vu taanpu a hii dee sëmbë fesi naandë. Hën a tei di kama fëën hën a waka go fëën nëën wosu.
Nöö fa di soni pasa naandë, hën dee hia sëmbë bi sai dë da Masa Gadu tangi e. De gafëën seei fu di a da libisëmbë sö wan gaan kaakiti.



Nöö hën Masa Jesosi kumutu dë, hën a ta waka nango. Te wan pisi, hën a si mi, Mateosi, dë sindosindo a mi kantoo naandë ta pii lanti möni.
Hën a kai mi taa: “Mati.”
Hën mi piki.
Hën a taa: “Ko go ku mi e. Ko ta waka a mi baka.”
Hën di a kai mi sö, hën mi hopo wante ko ta waka nëën baka.
Nöö baka u di dë, nöö hën mi kai Masa Jesosi ku dee oto bakama fëën fu de ko njan ku mi a mi wosu. Nöö fa u go sai dë, nöö wanlö oto sëmbë ko dë tu, dee ta pii lanti möni kuma miseei, ku wanlö oto sëmbë lanti ta si kuma poipoi sëmbë u di köndë, de tuu ko makandi a mi Mateosi wosu naandë.
Nöö hën dee Faliseima ko si u dë, hën de bigi ta buja ku dee oto bakama u Masa Jesosi taa: “Unfa a waka di mësitë fuunu ta sindo ku dee pii-lanti-mönima ku dee oto poipoi sëmbë u di köndë ta njan a wan tafa?”
Nöö fa de fan dë, hën Masa Jesosi jei gbolo. Hën a taki da de taa: “Dee sëmbë un haika, mi o hakisi unu wan soni.”
Hën de taki aai.
Hën a taa: “Ambë un sabi abi data fanöudu, dee sëmbë dee dë bumbuu naa dee sikima?”
Hën a taa: “Mi o tei wan soni fu Gadu Buku konda da unu e, nöö un musu pakisei bunu ee andi a kë taki. Gadu taki e, taa:
Fa un ta tja dee mbeti ta ko ta kii da mi aki,
nöö na dee lö soni dë mi kë e.
Ma mi kë fuun abi tjalihati u sëmbë.
Hën nöö wë mi ta suku a unu.
Sö di Buku taki.
“Wë nöö fa mi ko a goonliba aki, nöö ma ko u kai un dee gaan bumbuu sëmbë e. Nönö. ˻Biga mi si taa un dë fa un kë kaa.˼ Ma mi ko u ko kai dee sëmbë dee sabi taa de an ta libi bunu kuma dee aki, be de bia libi fu mi sa heepi de puu de a dee hogilibi u de.” Sö Masa Jesosi fan ku dee Faliseima.




Nöö baka u di dë, hën dee bakama u Johanisi di Dopuma ko a Masa Jesosi. Hën de taa: “Wë u ko a i aki ko hakisi i wan soni. So juu u ku dee Faliseima ta begi söndö njan kumafa di wëti taki, wë ma wa ta si i ku dee bakama fii ta du sö. Un ta njan ta bebe kodo. Nöö u kë sabi faandi mbei.”
Nöö hën Masa Jesosi piki de taa: “Haika e. Te wan womi ta tööu, nöö te de dë a di piizii dendu nöö dee sëmbë di tööuma bi tei u ta seeka soni dëën, nöö de ta wai biga a dë leti a de dendu naandë. Ma nöö te di juu dou de ko puu ën a de dendu bifö de o dë söndö njan ta kusumi awaa.
“˻Ma nöö fa mi ta fan ku unu aki, ma a sa toobi unu fuun tei.˼ Biga de an ta tei wan njunjun koosu pisi lapu wan awoo koosu e. Biga te i wasi ën, nöö di njunjun koosu o hai disa di awoo wan, nöö di soni o ko möön hogi.
“Söseei de an ta tei njunjun diingi lai a wan awoo mbeti kakisa saku e. Biga di njunjun diingi o soopu, ma nöö di saku an o sa soopu möön biga a gaandi kaa. Te wan pisi a o basiti gboo latja, tuwë di diingi tuu fiaa. Nöö a ko dë taa di saku ku di diingi tuu kaba a sösö.
“Ma njunjun mbeti kakisa saku fii tei, nöö i lai di njunjun diingi nëën te i kaba e. Nöö te di diingi ta soopu nöö di saku seei o ta soopu tu. Nöö di diingi o dë bumbuu nöö di saku seei o dë bumbuu tu.”


Nöö Masa Jesosi an kaba u fan seei, nöö hën wan fesima u Dju keiki ko suti kini a goon nëën fesi. Hën a taki dëën taa: “Mësitë o, mi ko a i aki ko begi i taa wan mujëë mii u mi suwaki teee fa u dë aki a dë seei a dëdë ku libi maun. Nöö hën mi ko hakisi i ee i sa ko buta maun nëën da mi be a toona ko libi.”
Nöö hën Masa Jesosi piki ën taa: “Antoobi, mati. Un boo go.”
Nöö hën a hopo, hën ku u dee bakama fëën, hën u nango.
Te wan pisi hën wan mujëë waka ko a u baka dë. Nöö di mujëë dë bi abi wan siki, tuwalufu jaa longi soni ta kule nëën an ta koti möönsö. Ma nöö di a si Masa Jesosi ta ko dë, hën a waka saapi ko nëën baka, hën a panjan di koosu buka fëën tjë sö. Biga a ta pakisei nëën hati taa: “Ee mi sa nama tjë seei a di koosu fëën, nöö mi libi kaa.”
Nöö fa u taki dë, hën Masa Jesosi bia luku, hën a si di mujëë. Hën a taa: “Mujëë o, na fëëë e. Di biibi di i abi a mi liba dë heepi i kaa.” Nöö wantewante seei di mujëë ko bëtë gbegedee u di siki fëën.
Nöö hën Masa Jesosi nango te a di wosu u di hedima u keiki di bi kai ën dë. Nöö fa a go dou, hën a si wanlö baakuma sai dë kaa ta böö foloiti, ˻kumafa di guwenti fuu dee Dju sëmbë dë te wan sëmbë dëdë˼. Hia sëmbë sai dë ta bai ta këë tee di kamian ta mbei wööö seei, biga de si taa di mujëë mii dëdë kaa.
Hën Masa Jesosi taki da de taa: “Dee sëmbë, un hai kumutu aki da mi pasi. Biga na dëdë di mii dëdë e. Duumi nöö a ta duumi.” Ma nöö di de jei a taki sö, nöö hën dee hia sëmbë dë lafu ën mbei ën fa te a bigi.
Nöö hën dee sëmbë dee abi di wosu mbei dee sëmbë go a döö. Hën Masa Jesosi pasa go dou ka di mujëë mii dë, hën a panjëën a maun. Nöö fa u mbei dë, wantewante naandë hën di mujëë mii weki hopo taanpu.
Nöö fa a du dë, hën di soni bigi da sëmbë tee di buka paaja dou hii di pisiwata naandë tuu taa sö wan foondo soni Masa Jesosi du.

Nöö hën Masa Jesosi kumutu naandë. Hën a ta waka nango te wan pisi, nöö hën tu bookowojoma ta ko nëën baka ta bai seei ta kai ën taa: “Na i da di bakamii u Könu Dafiti ö, ˻di Gadu bi paamusi taa a o manda ko faa heepi u˼? U begi i gaantangi, be i a’ tjalihati fuu nöö i heepi u o!” Sö de ta bai ta ko nëën baka nöömö. Ma Masa Jesosi an piki de möönsö, a pasa go fëën a wosu.
Te wan pisi, hën de go dou nëën ka a dë a wosu dendu naandë. Nöö hën a hakisi de taa: “Wë dee sëmbë, fa un ko a mi aki, nöö un ta biibi tuutuu taa mi sa kula unu nö?”
Hën de taa: “Aai, Masa, u ta biibi e.”
Hën a taki aai. Nöö hën a nama maun a de wojo hën a taki da de taa: “Söö. Wë be a pasa ku unu leti kumafa i si un ta biibi dë e.”
Nöö fa u mbei dë, hën wojo u de tu sëmbë dë ko limbo seei gbegedee.
Ma nöö hën Masa Jesosi bai de taanga taa: “Wan musu kondëën da na wan sëmbë e!”
Ma hii fa a bai de dë seei, ma de paaja di soni a du dë te dou hii di köndë.
Nöö hën Masa Jesosi ku u dee bakama fëën kumutu naandë. Nöö di u nango, hën de tja wan womi ko nëën faa musu kulëën da de. Di sëmbë aki abi wan soni nëën hedi ta tapëën buka te an sa fan. Nöö hën Masa Jesosi bai ën puu nëën liba tefa a kaba, nöö wantewante dë hën di womi toona ko ta fan baka.
Nöö fa dee gaan hia sëmbë bi sai naandë si di soni pasa dë, hën de taa: “Hëën, aai maingë, u si foondo soni tide di wa bi si a u köndë aki wan daka.”
Ma nöö dee Faliseima bi sai dë tu, hën de bai taa: “Höön, andi wë! Wan si taa di hedima u didibi hën ta dëën kaakiti faa jaka dee soni nö?”

Nöö hën Masa Jesosi ta waka ta lontu a dee gaangaan köndë ku dee pikipiki köndë fuu dee Dju sëmbë tuu te dou. A nango a dee keikiwosu fuu ta lei sëmbë soni u Gadu ta konda di Bunu Buka da de kumafa di Njunjun Tii u Gadu dë. Nöö hiniwan sooti pei siki di sëmbë abi kaa, de tuu a ta kula.
Ma nöö fa a si dee gaan hia sëmbë ta ko nëën nöömö dë, nöö tjali u de kisi ën teee. Biga a si taa de dë fukafuka weiwei, kuma wanlö hia sikafu dë a mundu söndö sëmbë u kiija de.
Nöö hën a bia fan ku u dee bakama fëën, a taa: “Dee sëmbë o, a tjali da mi e. Wan si fa dee sëmbë ta ko gidjii nöömö a mi nö? De dë kuma wan gaan goon njanjan lepilepi fii koti buta a suwa, ma wookoma biti poi o. Nöö un musu begi di goon Masa, be a manda möön hia wookoma fu de koti di njanjan buta a suwa.”

Feti si Mateosi 9