मत्ती छ्य़ेगी ङोहस्‍यी

छ्य़ेगी ङोहस्‍यी
दि छ्य़ेला “मत्तीगी प्रुहक्‍योकी या़हबु लेहङगु” म़ेदी माक्‍यो येहबा। “या़हबु लेहङगु” की तेहन्‍दा येशू मास्‍यीका मिहगी तिहक्‍पाकी तेहन्‍दाला राहङगी कुसो नाङज्‍येला जाम्‍बुलीङला फेप नाङसीन ओ़ह सोङबे मिहरोला यिह-छ्य़े डुप्‍केन थाम्‍ज्‍यीगी तिहक्‍पालेगी कोहङदा ज्‍योर्च्‍ये येह ओहले स्‍यिहङगामकी क्‍याहल्‍सी नाहङला स्‍य़ूह ङ्युहङज्‍ये येह। ताम थे़मु लाहमले “या़हबु लेहङगु” माक्‍योदी च्‍यि यिहम्‍बा म़ेदी यूहन्‍ना ३:१६ ला या़हबु पेहती प्री़हदे येहबा, “किन्‍ज्‍योगी जाम्‍बुलीङला दि ल़ेहमु चेवा जे नाङसीन, माज्‍येराङ माना मिहरोगी राहङगी च्‍यिमे च्‍यी़राङ स़ेबुला ओहराङगी तेहन्‍दाला दि जाम्‍बुलीङला ताङ चाहङ नाङसीन। किन्‍ज्‍योगी स़ेबुला यिह-छ्य़े डुप्‍के मिहया़ सुज्‍यीॱआङ तोङदी डोज्‍ये म़ेह यिहॱनाङ खोगी था़ म़ेहबाकी मिहली ज़ाङबु ज्‍योर्च्‍ये येह।”
बाइबलकी खेम्‍बा ताहक्‍पुया़ नाहङला माहङ-छ्येवा साम्‍लु च्‍यि येहबा मासीमाना या़हबु लेहङगुकी छ्य़े ज़्‍यि नाहङला तोहङस्‍यो मर्कूसकी छ्य़े प्रुहक्‍यो यिहम्‍बा माएँ साम्‍लु येहबा (मर्कूसकी ङोहस्‍यीला ज़ी़-नाङदोङ।) यिहॱनाङ मिह माहङबुराङदी साम्‍लु दि ल़ेहमुॱआङ येहबा, येशूकी स्‍याहप्‍च्‍यी च्‍यिङ्यी़ नाहङला मेहन्‍दा च्‍यी़ मत्ती मिहन थो़क्‍यो ठाल तुहएँ मिहगी (मत्ती १०:३, मर्कूस ३:१८) मर्कूसगी म़ेदी तोहङले येशूकी मिहलीकी तेहन्‍दाला आरमेइक माएँ क़ेलुला प्रुहक्‍यो येहकें। मर्कूसगी प्रुहक्‍योकी या़हबु लेहङगु थिउ-निउ पेहती प्री़ह फान्‍ज्‍यो, मत्तीगी मिह-लोह (ईस्‍वी सम्‍बत्) ५५-५६ ला फार राहङगीराङ प्रुहक्‍योकी या़हबु लेहङगुला तेहन-ताहक्‍पा पेहती पेहसीन, ओहले दि ङ्याम्‍बुराङ मर्कूसकी या़हबु लेहङगुलाॱआङ ङ्याम्‍बुराङ थिसीन।
मत्तीकी या़हबु लेहङगुकी ज्‍युक्‍स्‍योलला तेहन-ताहक्‍पा प्रुहएँगी ल़ेहदी मत्ती खोराङगीराङ ओहले खोगी रो़हया़ लाहमलेगी पेहती ग्रीक क़ेलुला प्रुहक्‍यो येहकें।
मत्तीगी प्रुहक्‍योकी १०५० आङ-टा़हङया़ नाहङला, ५०० आङ-टा़हङया़ मर्कूसकी या़हबु लेहङगुकी छ्य़ेला ज्‍योर्को येहबा। लेहमेन २५० आङ-टा़हङया़ लूकाकी या़हबु लेहङगुकी छ्य़ेला ज्‍योर्को येहबा।
बाइबलकी माहङबुराङ खेम्‍बा ताहक्‍पुया़की साम्‍लुला मत्तीकी या़हबु लेहङगुकी ज्‍युक्‍स्‍योलला तेहन-ताहक्‍पा मिह-लोह (ईस्‍वी सम्‍बत्) ७०-८० ला एन्‍टिओखिया माएँ क्‍याहसाला पेहक्‍यो यिहम्‍बा म़ेदीॱआङ माक्‍यो येहबा। मत्तीकी या़हबु लेहङगु तेहन-ताहक्‍पाला यहूदी क्‍यिहपाया़गी तेहन्‍दाला प्रुहक्‍यो येहकें। छ्य़े-ठिम निङबाला चो़वो येशूगी तेहन्‍दाला सुङ नाङग्‍योकी स्‍याहलया़ मिहरोगी मिहलीला काह-ठि जेत्‍ते तेहन्‍दा डुप्‍पा माएँकी ने़जोया़ या़हबु लेहङगुकी छ्य़ेला मत्तीगी लेहमा माहङबुराङ सुङ नाङदी येहबा।
दि छ्य़ेला येहकेन्‍गी ने़जोया़
येशू मास्‍यीकाकी चावाया़ दाङ मिहरोगी ठुङगार १:१–२:२३
बप्‍तिस्‍मा तेर्केन यूहन्‍नाकी ल़ेह-लाहम ३:१-१२
येशूकी बप्‍तिस्‍मा दाङ छेता ३:१३–४:११
येशूगी गालीलला जे नाङग्‍योकी छ्या़ले ४:१२–१८:३५
गालील यिहन्‍ज्‍यु यरूशलेम थु १९:१–२०:३४
यरूशलेमला येशूकी तिङस्‍यो साता २१:१–२७:६६
येशू टोङग्‍योलेगी सोम्‍बो ज़्‍याङदी फेप नाङग्‍यो २८:१-२०

Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:

मत्ती छ्य़ेगी ङोहस्‍यी: HYLM

Ìsàmì-sí

Pín

Daako

None

Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀