Matayɔ 21
21
Yeso akogulya ka Yelusalɛma
(Malɨkɔ 11:1-11; Luka 19:28-40; Yuani 12:12-19)
1Ngbingo yi nɨnɔ Yeso na ɓaɓɨɓya kakɨ ɓa kʉwa ndɨ mina ɓuwobi kadwɛ ka Yelusalɛma, ɓosila ndɨ ka Bɛtɛfagɨ, misa ya Ngʉpa ya Mizeituni. Kʉwa wa, Yeso ʉtɨka ndɨ ɓaɓɨɓya ɓaɓa kambwa, 2ʉɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Windoni ka mugi nɨmɔ a kambwa kunu ma, matakanya omoyi wa punda ɓemoti no mikakɨ ɓʉkandɨla. Hukulogoni, modoku na ɨɓʉ kʉnʉ. 3Mʉmbanzʉ kamumuuso lɨkpʉmʉka ko bulya ɓapunda ɓi nɨɓɔ, masikisya ɓɛ: ‹Mombukwono-dosu a no nzoyi yi.› Wa aka wa, mʉtʉ yi nɨnɔ amʉsɨlyatʉ.»
4Nɨlɔ igyonosa ndɨ ɓɛyɔ, kyɛ ɨtʉlyanɨ mʉnzɨna nɨmɔ ɨɓɨkya ndɨ pisi ka mugyalandʉ ɓɛ:
5«Huɓikyoni ɓatʉ ɓa Siona ɓɛ:
‹Winoni, ngama kunu akamudulyoku,
mutumo na yisiso, kʉgʉ wa omoyi wa punda,
na kʉgʉ wa mʉwanza wa mikya punda, mika omoyi wa punda.›» #Wanda ka Zakalia 9:9.
6Ɓaɓɨɓya ɓaɓa ɓi nɨɓɔ ɓaga ndɨ, ɓagya ɓɛyɔ aka yɔ Yeso ʉkpamya ndɨ mino. 7Ɓodoku ndɨ na omoyi wa punda nɨnɔ no mikakɨ. Ɓumolosaga ndɨ na ɓotu, Yeso ika ndɨ kʉgʉ yi. 8Ɓambanzʉ ɓudingi ka ambaza ɓa ndɨ koolosaga ɓotu kaɓʉ ko pisi. Ɓagɔgɔ ɓa ndɨ kakɔgɔ mangʉ ma masɨsɨ, ɓanolosaga ɓɛgɛyɔ. 9Ɓambanzʉ nɨɓɔ ɓa ndɨ kakpakyana kambwa na kumbuso ka Yeso ɓa ndɨ kapamɨkanaga, ɓanaɓɨkya ɓɛ:
«Ɨbɨba ko Mika ngama Daudi!
Kunzi aɗukilyi nɨnɔ akodoku ko lino ka Mombukwono-dosu ɓʉɓʉnga! #Wanda ka Mambʉ 118:25-26.
Ɨbɨba ko Kunzi kʉgʉ kʉgbɛ!»
10Nɨyɔ Yeso ingya kʉwa ndɨ mino ka Yelusalɛma, gʉɗʉ wasɨ ogulya ndɨ ka ɓukpwuku-kpwuku ɓudingi. Ɓambanzʉ ɓapʉnga ndɨ kaimuuso ɓɛ: «Wanɨ pɨyɛ mʉ?»
11Ɓambanzʉ nɨɓɔ ɓa ndɨ ka ɓambaza ɓosikisya ndɨ ɓɛ: «Yeso nɔ. A mugyalandʉ ka gʉɗʉ wa Nazalɛtɨ, ka Galilaya.»
Yeso ukpumyini ɓambula ka Ndaɓʉ ko Kunzi
(Malɨkɔ 11:15-19; Luka 19:45-48; Yuani 2:13-22)
12Yeso ogulya ndɨ ka Ndaɓʉ ko Kunzi. Kʉ ɓɛyɔ, ukpumya ndɨ ɓatʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓa ndɨ kaɨgagaɓya, na nɨɓɔ ɓa ndɨ koluwo. Ugbukumisaga ndɨ ɓamɨza ka ɓogomosyana ɓuyi. Umisya ɓokiti ka nɨɓɔ ɓa ndɨ kaʉgaba ɓonzuwo. 13Ʉɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Ikpikaga ɓɛ: ‹Ɓalɨkyaga ndɛkɛ ndaɓʉ kamɨ ɓɛ ndaɓʉ ya malʉmba.› #Wanda ka Isaya 56:7.Luki limoti, iɓunu moitisini kʉwa pa ya kɨsʉma ka ɓatʉ ɓo kuɓakʉ!#Wanda ka Yelemia 7:11.»
14Kʉ ka Ndaɓʉ ko Kunzi, ɓatʉ ɓo koloɓu ɓaya mamɔmɔ na ɓatʉ ɓa mʉdɨlɨ ɓasilyoku ndɨ Yeso. Ɨyɨ, uhukusa ndɨ. 15Ngbingo yi nɨnɔ Yeso agya ndɨ mina ɓɛyɔ, ɓokumu-kumu, na ɓowonisilo ɓa mʉtʉʉ ɓɨna ndɨ lɨkpʉmʉka lɨmbanga li nɨlɔ. Ɓʉkana ndɨ gɔnɨ ɓɛyɔ ɓomiki ɓa ndɨ mino kapamɨkanaga ka Ndaɓʉ ko Kunzi kʉ ɓɛ: «Ɨbɨba ko Mika ngama Daudi!»
Lɨkpʉmʉka li nɨlɔ utulisa ndɨ ɓangama ɓi nɨɓɔ mambɛngɨ kʉgbɛ. 16Kʉwa wa, ɓamuusa ndɨ Yeso ɓɛ: «Watʉ kaʉkana lɨkpʉmʉka li nɨlɔ ɓomiki nɨɓana ɓakaɓɨkya?»
Yeso usikisya ndɨ ɓɛ: «Iyo. Ambɛ makanotongulogigʉ mbɛyɨ ndɨ ɓɛyɔ ikpikaga mino ka Moɓiso Motu ɓɛ:
‹Pisi ka nɔkʉ ka ɓomiki ɓakɛkɛkɛ na ka nɨɓɔ ɓawɛsɛ,
ɓɨmbɨlaga ɨbɨba kakʉ.› #Wanda ka Mambʉ 8:3.»
17Kumbuso yi, Yeso ʉsa ndɨ. Opupa ka Yelusalɛma, ɨnda ndɨ kasyɛ ka Betania.
Yeso ogbongini sɨbʉkʉsɔ nɨsɔ kapágɨgʉ ndɨ bumo
(Malɨkɔ 11:12-14, 20-24)
18Na ɓʉsɔɓɨ ɓa ɓʉgala ɓi, ko ngbingo nɨnɔ Yeso a ndɨ mino kaigoku ka Yelusalɛma, ɨmʉkana ndɨ nza. 19Ka kpɔlɔ wo pisi, ɨna ndɨ sɨbʉkʉsɔ simoti, akpʉɗa. Luki limoti, atakanya ndɨ asɨ mapakʉ aka nɨ kɛgʉ no bumo kʉgʉ yi. Kʉwa wa, agbanga ndɨ sɨbʉkʉsɔ si nɨsɔ ɓɛ: «Katʉkya na lɨsyɛ li nɨlɨ, wakaɓʉkʉtɨgʉ ndɛkɛ ɓata bumo kadwɛ ka muliɓo!» Wa aka wa, sɨbʉkʉsɔ si nɨsɔ okwa ndɨ.
20Nɨyɔ ɓaɓɨɓya ka Yeso ɓɨna ndɨ mina ɓɛyɔ, ɓombombaya ndɨ kʉgbɛ. Ɓamuusa kʉwa ndɨ ɓɛ: «Igyonosi pɨyɛ ɓʉnɨ sɨbʉkʉsɔ si nɨsɨ kokwo ko ngbinga ɓemoti aka ɓɛnɛ?»
21Yeso usikisya ndɨ ɓɛ: «A lɨngʉnʉ, nakamʉɓɨkya ambɛ, kika nɨ ma na baya, nɨ makɛgʉ na ɓotumo, iɓunu makwanano ɓi kagya aka mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ nogyi mina ka sɨbʉkʉsɔ si nɨsɨ. Luki limoti, gʉtʉgʉ ngʉpa yi nɨyɨ, maɓɨkyatʉ ɓɨ ɓɛ: ‹Mukuko, wiɗikitoku ko liɓa lidingi.› Ko ngbingo ɓemoti aka igyonoso ɓi ɓɛyɔ. 22Kika nɨ ma na baya, yasɨ nɨyɔ makʉnga, Kunzi amʉpátʉ.»
Wanɨ nɔ apá Yeso ngu?
(Malɨkɔ 11:27-33; Luka 20:1-8)
23Yeso ingya ndɨ ɓata ka Ndaɓʉ ko Kunzi. Ngbingo yi nɨnɔ a ndɨ mino kaɓɨkyaga Mongoni Manza, ɓokumu-kumu na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ka Ɓayuda ɓodoku ndɨ kamuusa ɓɛ: «Masɨ nɨmana wakagya ma, wakagya no ngu tino? Wanɨ nɔ ʉpá ndɨ ngu yi nɨyɔ?»
24Yeso usikisya ndɨ ɓɛ: «Na ɨmɨ, nakamumuusa lɨkpʉmʉka limoti aka. Makesikisyo, namʉtʉmbʉlyaga kʉwa ɓɛ nakagya no ngu ka wanɨ. 25Yɛkɨ a ɓɛyɔ! Iɓatiso ka Yuani apʉnya yanɨ? Kʉgʉ wa lɨsyɛ ikanɨ ka ɓambanzʉ?»
Kʉwa wa, ɓapʉnga ndɨ kaɨnzɨnzɨnya luga kaɓʉ, ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Takosikisya ɓɛ apʉnya kʉgʉ wa lɨsyɛ, atimuusatʉ ɓɛ: ‹Yɛkɨ a ɓɛyɔ! Ko bulya ɨkɨ yɔ makaɓɨnɨkyanagʉ ndɨ lɨkpʉmʉka kakɨ?› 26Takosikisya amɓɛ ka ɓambanzʉ, taɓangatʉ ɓi ambaza ka ɓambanzʉ ɓi nɨɓa. A ɓɛyɔ, ɨɓʉ ɓasɨ ɓibagatʉ ndɨ ɓɛ Yuani a ndɨ mugyalandʉ.»
27Kʉwa wa, ɓasikisya ndɨ Yeso ɓɛ: «Takibigʉ.» Ɨyɨ aka gɔnɨ na ɨɓʉ ɓɛ: «Gʉtʉgʉ ɨmɨ aka, nakamʉtʉmbʉlyɨgʉ gɔnɨ ikanɨ nagyaga makpʉmʉka mi nɨmɔ no ngu ka wanɨ.»
Lizuni ka ɓomiki ɓalʉkʉ ɓi ɓaɓa
28Yeso aɓɨkya ndɨ ɓata ɓɛ: «Iɓunu makaɨna ɓʉnɨ ko bulya lizuni li nɨlɨ? A ndɨ na alʉkʉ ɓemoti nɨnɔ a ndɨ na ɓomiki ɓaɓa. Alʉkʉ yi nɨnɔ aɓɨkya ndɨ mikakɨ wa mambwa ɓɛ: ‹Mikamɨ! Na lɨsyɛ li nɨlɨ waga kagya ligubo ko tika ya muzabibu.› 29Ɨyɨ aka ɓɛ: ‹Nakopagʉ!› Luki limoti, kumbuso yi oyikosa ndɨ tamanaga kakɨ, ɨnda ndɨ kagya ligubo.
30Alʉkʉ nɔ aɓɨkya ndɨ mikakɨ wagɔgɔ mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ aɓɨkya ndɨ mino nɨnɔ wa mambwa. Ɨyɨ, asikisya ndɨ ɓɛ: ‹Iyo ba, nagatʉ!› Luki limoti, nɨ kogagʉ.
31Yɛkɨ a ɓɛyɔ! Luga ka ɓomiki ɓaɓa ɓi nɨɓɔ, wanɨ nɔ agya ndɨ mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ abaɓʉ a ndɨ mino kapa?» Ɓasikisya ndɨ ɓɛ: «Nɨnɔ wa mambwa.»
Yeso ʉɓɨkya ndɨ ɓɛ: «A lɨngʉnʉ, nakamʉɓɨkya ambɛ, ɓandɔmbɛ ɓa manzanza na ɓaɗanda ɓɔ ɓogulyo ndɛkɛ kambwa kunu ka Ɓʉngama ko Kunzi. 32A ɓɛyɔ, Yuani odoku ndɨ ku kunu kamʉwanya pisi ya ɓungbingbili, iɓunu makabaɨlyagʉ ndɨ. Luki limoti, ɓandɔmbɛ na ɓaɗanda, ɓabaɨlyatʉ ndɨ. Gʉtʉgʉ ko ngbingo yi nɨnɔ mɨna ndɨ mino makpʉmʉka mi nɨmɔ, makopupagʉ ndɨ ka ɓʉnyɛ kunu ɓɛ mabaɨlyɨ.»
Lizuni ka ɓagya-ligubo ɓʉɗɨya
(Malɨkɔ 12:1-12; Luka 20:9-19)
33Yeso ʉɓɨkya ndɨ ɓata ɓɛ: «Hukononi lizuni lagɔgɔ. A ndɨ na mʉtʉ ɓemoti nɨnɔ akʉna ndɨ tiko ya muzabibu, okungula ndɨ, akpɔ ndɨ lɨɓyɛ lɨʉta bumo yi, opika ndɨ na mʉnala manda ko bulya ka ɓoɓuɓulyo. Kumbuso yi, ʉkanana ndɨ na ɓagya-ligubo koɓuulyaga tiko yi nɨyɔ, akpakyana ndɨ.
34Nɨyɔ ngbinga mubuulya masɔlɔ ɨtʉlyana ndɨ, ʉtɨka ɓagya-ligubo kakɨ kʉ ka ɓagya-ligubo ɓi nɨɓɔ ɓɛ ɓapíku kʉwa masɔlɔ mi ma kakɨ.
35Luki limoti, ɓadɨma-ɓotiko ɓi nɨɓɔ ɓugwi ndɨ ɓagya-ligubo kakɨ. Ɓalya ndɨ ɓemoti na bʉma ɓɨsʉsʉsʉ. Ɓamwɔ wagɔgɔ, ɓayipaga ndɨ wagɔgɔ ɓata na matamʉ kadwɛ kʉ kwa kʉ ɓadikisa ndɨ mino.
36Kʉwa wa, ʉtɨka ɓata ndɨ ɓagya-ligubo ɓagɔgɔ. Ɓagya-ligubo ɓi nɨɓɔ ɓa ndɨ ɓudingi kaʉkɨtaga nɨɓɔ a ndɨ nɨ utikini kambwa. Luki limoti, ɓadɨma-ɓotiko ɓʉgyagya ndɨ ɓagya-ligubo ɓi nɨɓɔ mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ ɓʉgya ndɨ mino nɨɓɔ ɓa mambwa.
37Ka muliɓo, atɨka ndɨ mikakɨ ɓɨkpɛ, anasɨma ɓɛ: ‹ɓaɓangatʉ.› 38Luki limoti, nɨyɔ ɓagya-ligubo ɓo tiko yi nɨyɔ ɓamɨna kodoku, ɓaɓɨkyana luga kaɓʉ ɓɛ: ‹Alʉkʉ yi nɨnɔ alya ndɛkɛ lisima nɨmʉ! Donuku, tamwini, iɓusu kʉwa ɓɔ totigoli na lisimo kakɨ.› 39Kʉwa wa, ɓagwi ndɨ, ɓambimba kunzi wo tiko, ɓamwɔ kʉ ɓɛyɔ.»
40Kumbuso yi, Yeso umuusa ndɨ ɓɛ: «Ngbingo yi nɨnɔ mombukwono tiko igoku ndɛkɛ mino, ʉgya ɓagya-ligubo ɓi nɨɓɔ ɓʉ?» 41Ɓasikisya ndɨ ɓɛ: «Mombukwono tiko ulumwisaga nɨ kɛgʉ no nzonzi, ʉpá kʉwa ɓagya-ligubo ɓagɔgɔ tiko yi nɨyɔ nɨɓɔ ɓiko ɓanapága masɔlɔ ko ngbingo nɨnɔ okwononi.»
42Kʉwa wa, Yeso ʉɓɨkya ndɨ ɓata ɓɛ: «Makanotongulogigʉ mbɛyɨ ndɨ ka Moɓiso Motu kʉ ikpikaga mino ɓɛ:
‹Lɨtalʉ nɨlɔ ɓopipiko ɓakya ndɨ,
ilu lɔ ɨɨta kʉwa la angba.
Mombukwono-dosu nɔ agya ndɨ ɓɛyɔ.
Ku kusu, a lɨkpʉmʉka lɨmbanga.› #Wanda ka Mambʉ 118:22-23.
43Yɛkɨ a ɓɛyɔ, nakamʉɓɨkya ɓata ambɛ: ɓamʉkʉpyatʉ iɓunu ɓʉngama ko Kunzi, ɓʉpá ɓatʉ nɨɓɔ ɓika kaɓʉkʉta bumo yi. [44Mʉtʉ wasɨ nɨnɔ ogwa kʉgʉ wa lɨtalʉ li nɨlɔ oɓunikaga ndɛkɛ ɓɨsɛkɛ-sɛkɛ, na mʉtʉ yi nɨnɔ lɨtalʉ li nɨlɔ agwilya ndɛkɛ, akpʉtɨkana ndɛkɛ ɓɨsɛkɛ-sɛkɛ.]»
45Nɨyɔ ɓokumu-kumu na Ɓafalisayɔ ɓʉkana bɛyɔ, ɓiba ndɨ ɓɛ a ndɨ kaɓɨkya ko bulya kaɓʉ. 46Ɓakɨsa kʉwa ndɨ pisi kagwi, luki limoti, ɓaɓanga ɓambaza ka ɓambanzʉ kyɛ ɓambaza ɓi nɨɓɔ ɓibagatʉ ndɨ ɓɛ Yeso a mugyalandʉ aka.
Nke Ahọpụtara Ugbu A:
Matayɔ 21: lik
Mee ka ọ bụrụ isi
Kesaa
Mapịa
Ịchọrọ ka echekwaara gị ihe ndị gasị ị mere ka ha pụta ìhè ná ngwaọrụ gị niile? Debanye aha gị ma ọ bụ mee mbanye
© 2019, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.