Matyo 5
5
Anu a Ŋwi za Yeso a Sóŋnɨ́ Atú Ntáʼ ə
(5:1–7:29)
1Yeso a zé ɨnɔ ɨnɔ ɨbɛn ntiʼ nkɔʼ ngɛn atú ntáʼ, ɨ shiʼtɨ ntsi a ɨshe ə. Bɨyɛʼ ɨbyi yén nkárɨ́sɨ́ ayi ɛ. 2A tíʼ mbiʼnɨ a ndiʼ bo ghe.
Adiʼ za Ngótɨ́ Nɨdorɨ lonə ɨwu ə
(Alu 6:20-23)
3A díʼ awa ngə́, “Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba bɨ nyɛʼtɨnɨ ɨnu ɨtsa ɨtsum a mu mbó Ŋwi; Nɨfɔ nɨ fɔməbvurə tsi lá a mbó bo ghe!
4Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba bɨ búgɨ́nə́; Ŋwi a ghɨ lɛ́tɨ́ awa ghe!
5Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba bo shíʼtɨ́nə́ nɨ ɨtumbəm ɨtsa a tɨshe; bo ghɨ tsí nɨ za Ŋwi a káʼnɨ́ awa nɨ zɛrə ghe!
6Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba atsum za bo lɔnə a nɨ ngɨ anu za Ŋwi a lɔnə; Ŋwi a ghɨ ghá a za bo lɔnə a mbó bo ghe!
7Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba bɨ kónə́ a mɨlɨŋnɨ a nye bə mɔʼɔ; Ŋwi a ghɨ kó a mɨlɨŋnɨ ɨwa ghe!
8Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba mɨntəm ɨma fɛmnɨ; bo ghɨ zɛ́n a Ŋwi ə!
9Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba bɨ ghɨnɨ mbɔnɨ; bɨ ghɨ tɔ́ŋ awa nɨ ɨbɔ bɨ Ŋwi ə!
10Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba bɨ dɨ́gɨ́nə́ awa mbɨ́ʼ ngə́ bo ghɨ̌ ɨnu tsɨ chinɨnɨ; Nɨfɔ nɨ fɔməbvurə tsi lá a mbó bo ghe!
11Nɨdorɨ tsi a mbó ɨbɛn ba bɨ zɔmnə awa, ndɨ́gə́ awa nkə́ sǒŋ ɨbə́ŋ ɨnu tsɨ tɔmnɨnɨ ɨtsum a nye bo tsa tsɨ nɨ ɨchwenu mbɨ́ʼ ngə́ bo nɨ ɨbɛn ba bɨ zɔŋnə aghə. 12A nɨ sáŋnə́ nkɨ ntsi nɨ nɨdorɨ mbɨ́ʼ ngə́ mɨkyaŋnɨ ɨmən mə wi tsi a fɔməbvurə ghe. Nə nɨ adzaŋ za bɨ kɨ́nə́ ndɨ́gɨ́ ntóm Ŋwi tsa tsɨ tsínɨ́ a mbyi bɨŋ ə.”
Fɨngwáŋ Abɔʼnɨ Nkaʼ ə
(Mar 9:50; Alu 14:34-35)
13“Nɨ tsi lá tso fɨngwáŋ a mbó ŋwɔn mɨsɔŋ a ntsu ə. Lá be fɨngwáŋ tú bɨŋə ləmnə, bɨ chi ghɨ á fɨ bə́ ndəm lá ɨ nə́ le? Ka fɨ bə ntsi ayi nɨ anu za be bɨ bə ngɨ nɨ fɛrə ntsa ngə́ á bɨ nyɛʼ á ɨbɛn ntsǎ ntɛ́mtə́ wu atú ə.
14Nɨ tsi lá tso nkaʼ a mu mbyi ɛ. Ntáʼmbagə wu wi wa bɨ korɨnɨ atú a ntáʼ chi keʼ lyɛmtə. 15Ka ŋwɔn tse a nchwúʼə ayi nkaʼ nkúbɨ́nə́ nɨ nkagɨ ə; a baŋnə ntɛ́gə́ atú atɛkɨ a nkaʼ, adiʼ wa ɨ ghánɨ́ nkaʼ a mbó ŋwɔn tsum a mu ndá ə. 16Ndəŋndəŋ, nkaʼ ɨgho tsi nɨ ɨ zagɨ baŋ a ɨshi ɨbɛn, taŋ á bɨ ndzě ɨfaʼ ɨtso tsə shiʼnɨ, ntíʼə mbóntə́ a Ta ɨgho wa a tsinɨ a fɔməbvurə ghe.”
Yeso a Diʼ Anu mbɨ́ʼ a Nyɔngɔŋ Mǒse ghe
17“A nɨ keʼ wiʼtɨ ngə́ ma yen lá a mbyɛ́gɨ́ nyɔngɔŋ Mǒse abɔʼnɨ ɨnu tsa ntóm Ŋwi díʼnə́. Ka ma yen aghan lá a mbyɛ́gɨ́ tsɛrə ghe, lá a ngɨə á tsɨ fu a nye nkənu ə. 18A nɨ waʼtɨ ngə́ adzaŋ za fɔməbvurə bo atuəshe tsinɨ lá, kə́ tsɛʼ táʼ atú a nɨgham kə mɨnyi mɨ anu zə nyɔngɔŋ a chi keʼ byé — a chi keʼ byé ɨ kɔʼ kuʼ nkfu za anu atsum za wɛrə a sóŋnɨ́ á funə. 19Ma lan, ŋwɔn tsum wa a tənə atú a ndzúʼnɨ́ nyɔngɔŋ wen wu tse wa a soŋnɨ tsɛʼ a mɨnyi mɨ anu a tɨtərɨ bɨnyɔngɔŋ ba Ŋwi a ghanɨ lá, kə nkə́ ndǐʼ ɨbɛn bə mɔʼɔ ngə́ á bɨ ngɨə tso zɨ, bo ghɨ be bɨntsɨrɨndzum a mu Nɨfɔ nɨ fɔməbvurə ghe. Lá ŋwɔn wa a zúʼnɨ́nə́ bɨnyɔngɔŋ ba nkə́ ndǐʼ ɨbɛn bə mɔʼɔ ngə́ á bo ngɨ̌ ndəŋndəŋ anu, a ghɨ bé ŋwɔn wu ngwi a mu Nɨfɔ nɨ fɔməbvurə ghe. 20Ma tiʼə sóŋə́ a mbó bən ngə́, nɨ chi ghɨ kón a mu Nɨfɔ nɨ fɔməbvurə tsɛʼ mbáʼ be nɨ lə atú a nchyɛ́ tsɛʼ a mu abeməntəm mbɔŋtɨ ntsa bɨdiʼ bɨnyɔngɔŋ abɔʼnɨ bə Farisao a ngɨə anu za Ŋwi a lɔnə ghe.”
Yeso a Diʼ Anu Mbɨ́ʼ a Mɨlwintɔŋ ə
(Alu 12:57-59)
21“Nɨ zuʼnə ngə́ bɨ sóŋ a mbó bəmbyi ngə́, ‹A nɨ keʼ a ŋwɔn zhwitə; ŋwɔn tsum wa a ghɨnɨ mə lá bɨ mɨ sáʼ ayi ɨ kɨ zhwitə.› 22Lá ma soŋ a mbó bən tɨtsɔŋnɨ ngə́: be ntɔŋ ŋwɔn ɨ lwi a nye mɨma ɨyi muŋ bɨ mɨ sáʼ ayi ɛ; ŋwɔn tsum wa a zɔmnɨ a mɨma ɨyi ngə́, ‹Alentɨ zɛnə!› bɨ mɨ sáʼ ayi a ɨshi Ngɔʼ Abyɛn bə Yuda, ŋwɔn tsum wa a zɔmnɨ a mɨma ɨyi ngə́, ‹Abərɨ!› bɨ chi nɨŋ ayi a mu ɨmugɨ nɨnkoŋ wa. 23Ma lan, be o tsi nɨ nga azúm zə ghanɨ azo a mbó Ŋwi atú a mɨkúʼ, ntsi ɨwu ngwaʼtɨ ngə́ mɨma ɨgho wu tse a lwǐ ntɔŋ a nye gho, 24nyɛʼtɨ azúm zə ghanɨ azo za a ɨshi atú a mɨkúʼ, mbyi ngɛn tsɛʼ tɨ tsəŋ nkfu nkyaŋtɨ anu məza bɨŋ mɨma ɨgho wa zaʼnɨ, ntiʼ ngyen nga azúm zə ghanɨ azo a mbó Ŋwi ə.
25Be ŋwɔn tse a tɔŋtɨ abyɛn a nye gho, yaŋnɨ nkyaŋtɨ anu məza bɨŋ zɨ mbáʼ nkfu bvurɨnɨ ntsi, bɔŋ nkfu ɨ ghɛn shiʼtɨ tsi a ngɔʼ abyɛn bɨŋ zɨ ɨ kuʼə. Mbɨ́ʼ ngə́ be o tú ma lan ghɨ, a mɨ lɔgɨ agho a ngɔʼ abyɛn, ɨ gha agho a mbó tabyɛn á saʼ agho, ɨ gha agho a mbó ŋwɔn shwiɛ-atsɛʼ, á nɨŋ agho atsáŋ ə. 26Ma sóŋə́ agho ngə́ o mɨ tsi ɨwu ɨ kɔʼ kuʼ nkfu za o mɨ tfu nkáb vwo ndzǒ ɨzo tsum ə.”
Yeso a Diʼ Anu mbɨ́ʼ Achwurɨ ə
27“Nɨ zuʼnə ngə́ bɨ sóŋ a mbó bəmbyi ngə́, ‹Njimbɨʼ o chwurə.› 28Lá tɨtsɔŋnɨ ma soŋ a mbó bən ngə́: ŋwɔn tsum wa a lenɨ a mangye nghɨʼnɨ a nchyɛ́ nɨ anu bo zɨ, a binə nchwurɨ bo mangye məwa a mu ntəm zɨə. 29Ma lan, be nɨdɨgɨ ɨno nə abó maʼə tintɨ agho ntsagɨ ngə́ o ghɨ ɨbvu, twɛʼ a nɛrə ɨ nyɛʼə! A bɔŋtɨ ngə́ o sam alam a ɨnye azo zə mɔʼɔ ntsatɨ ngə́ á bɨ tintɨ ɨnye ɨzo tsum ntsagɨ a mu ɨmugɨ nɨnkoŋ ə. 30Be abó azo zə maʼə a tintɨ agho ngə́ o ghɨ ɨbvu, chɛrɨ a zɛrə ɨ nyɛʼə! A bɔŋtɨ ngə́ o sam alam a ɨnye azo zə mɔʼɔ ntsatɨ ngə́ á ɨnye ɨzo tsum ghɛn a mu ɨmugɨ nɨnkoŋ ə.”
Yeso a Diʼ Anu mbɨ́ʼ ɨ Saʼnɨ Nɨzɔ́ʼ ə
(Mat 19:9; Mar 10:11-12; Alu 16:18)
31“Bɨ kɨ́ sóŋ ngə́, ‹Ŋwɔn tsum wa a saʼnɨnɨ nɨzɔ́ʼ bo ngwe ɨyi, a mɨ zagɨ gha aŋwaʼnɨ a saʼnɨ nɨzɔ́ʼ wəmbo ə.› 32Lá tɨtsɔŋnɨ ma soŋ a mbó bən ngə́ ŋwɔn tsum wa a saʼnɨnɨ nɨzɔ́ʼ bo ngwe ɨyi, ntú be mbɨ́ʼ achwurɨ a mu nɨzɔ́ʼ, a bəŋ a mangye wa a nye mangye achwurɨ ə; nkɨ mbe ngə́ ŋwɔn tsum wa a zɔʼnɨ a mangye wa a saʼnɨnɨ nɨzɔ́ʼ, a chwurə.”
Yeso a Diʼ Anu mbɨ́ʼ Ngɨ Akaʼ nɨ Ntəm Ɨtsum ə
33“Nɨ kɨnə nkɨ ndzuʼ ngə́ bɨ sóŋ a mbó bəmbyi ngə́, ‹Njimbɨʼ o tsi tɨ ghɨ anu za o káʼnə́, lá ghɨ anu za o káʼnɨ́ a Maʼmbyí nɨ ntəm ɨgho ɨtsum a ngɨə ghe.› 34Lá tɨtsɔŋnɨ ma soŋ a mbó bən ngə́ njimbɨʼ nɨ ghɨ akaʼ nɨ ntəm ɨtsum a nkfu za nɨ ghɨnə akaʼ ə. Njimbɨʼ nɨ kan nɨ ɨkum fɔməbvurə, mbɨ́ʼ ngə́ ɨ lá abərɨ a Ŋwi ə. 35Koʼ kɨ nkan nɨ ɨkum atuəshe, mbɨ́ʼ ngə́ wɛrə a tɛ́kɨ́ mɨku ɨmyi lá ɨwu, kə nɨ ɨkum Yerosalɛm, mbɨ́ʼ ngə́ a nɨ ntáʼmbagə wu wi wu ɨfɔ wu ngwi ə. 36Koʼ kan nɨ ɨkum atú azo, mbɨ́ʼ ngə́ o chi koʼ ghɨ á táʼ ɨnyɔŋ atú á fúgɨ́ kə fɨ́ŋə́. 37A anu atsum za o sóŋnə́ a be ‹E› kə ‹Ngaŋ›; anu atsum za a bənɨ ntsa fəŋ a məzen, a lo a mbó wu Ntɔmnɨnɨ Wa.”
Yeso a Diʼ Anu mbɨ́ʼ Ntfútɨ́ Mbɔʼ ə
(Alu 6:29-30)
38“Nɨ zuʼnə ngə́ bɨ sóŋ ngə́, ‹Be ŋwɔn tse a fɨgɨ nɨdɨgɨ ɨno, á bɨ kɨ fɨgɨ ɨni ɛ, be ŋwɔn tse a tsɔʼ nɨsɔŋ ɨno, á bɨ kɨ ntsɔʼ ɨni ɛ.› 39Lá tɨtsɔŋnɨ ma soŋ a mbó bən ngə́: koʼ tfútɨ́ mbɔʼ a nye ŋwɔn wa a ghɨnɨ afənu a nye gho ghe. Be ŋwɔn tse a tá nɨghɨʼ ɨno nə maʼə, kɨ mbəŋ a nə ntə́ŋ wəmbo á táə. 40Be ŋwɔn tsɛrə a tɔŋtɨ abyɛn a nye gho a nkwárɨ́ tɔgɨ ɨgho, shwe mɨmam ɨmo nga wəmbo wəbɔʼ ə. 41Be ŋwɔn tsɛrə a nyəm agho ngə́ á bɨŋ zɨ yiŋ nɨyen nɨ táʼ marɨ, yiŋ nɨyen nɨ bɨmarɨ bi bɨbá bɨŋ zɨə. 42Be ŋwɔn tse a lɔntɨ azúm a mbó gho, gha wəmbo, ŋwɔn a tɨ lǒ a tətsɔʼnɨ a mbó gho, tsɔʼtɨ ayi ɨwu ə.”
Akɔŋnɨ a nye Ngaŋ Kɨban ə
(Alu 6:27-28, 32-36)
43“Nɨ zuʼnə ngə́ bɨ sóŋ ngə́, ‹Kɔŋ a ŋwɔn nɨbarə ɨgho, mbán a ŋwɔn kɨban ɨgho ghe.› 44Lá tɨtsɔŋnɨ ma soŋ a mbó bən ngə́, kɔŋnə ngaŋ kɨban ɨtsən nkə́ ntsaʼtɨnə a Ŋwi atú ɨbɛn ba bɨ dɨ́gɨ́nə́ awən, 45taŋ á nɨ ghɨ́ mbé ɨbɔ bɨ ta ɨwən wa a tsinɨ a fɔməbvurə ghe. Mbɨ́ʼ ngə́ wɛrə a ghɨə nɨnyom ɨyi a tanə atú ngaŋ ngɨ mɨbvu abɔʼnɨ bə ngɨ ɨbɔŋ, nkə́ ngɨ̌ mbəŋ lonə atú ɨbɛn ba bɨ chinɨnɨ abɔʼnɨ ba bɨ se chinə. 46Mbɨ́ʼ ngə́ be nɨ nkɔ́ŋə́ tsɛʼ ɨbɛn ba bɨ kɔŋnə awən, Ŋwi a tiʼ nkyaŋ awən lá mbɨ́ʼ ake le? Tsɛʼ bɨnkwarɨ ashɛbɨ kə́ ngɨə mə lá! 47Ɨ kwiʼtɨ, be nɨ nkə́ ntɔ́ŋtə́ tsɛʼ ɨbɔmbɨma ɨbən, nɨ ghɨə lá ake ntsa ɨbɛn bə mɔʼɔ le? Be tsɛʼ bɨtɨbeməŋwi kə́ ngɨə mə lá le? 48Bən, nɨ tsi nɨ ɨ zagɨ kɔʼ tɛm ngə́ tsáŋ tso mbáʼ ta ɨwən a fɔməbvurə a kɨnɨ nkɨ nkɔʼ ntɛm ngə́ tsáŋ lá!”
Nke Ahọpụtara Ugbu A:
Matyo 5: MNT
Mee ka ọ bụrụ isi
Kesaa
Mapịa
Ịchọrọ ka echekwaara gị ihe ndị gasị ị mere ka ha pụta ìhè ná ngwaọrụ gị niile? Debanye aha gị ma ọ bụ mee mbanye
© 2023, CABTAL